Nie można „uzupełniać” braków oferty w postępowaniu przetargowym w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego

Sąd Okręgowy w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy, dnia 30 września 2024 r. wydał wyrok o sygn. XXIII Zs 115/24, w którym odniósł się do sytuacji uzupełniania braków oferty w postępowaniu przetargowym, prowadzonym na podstawie przepisów Prawa zamówień publicznych, w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. Zdaniem Sądu, taka sytuacja nie może mieć miejsca.

W przedmiotowej sprawie Zamawiającemu zarzucono naruszenie art. 16 pkt 1 PZP przez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców z uwagi na pomięcie w ocenie ofert złożonych w postępowaniu oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (Konsorcjum), oraz naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 3 PZP poprzez odrzucenie oferty Konsorcjum z powodu braku podpisu kwalifikowanego na formularzu ofertowym. Krajowa Izba Odwoławcza nakazała Zamawiającemu wyrokiem o sygn. KIO 2168/24 z 16 lipca 2024 r. unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, unieważnienie czynności odrzucenia oferty Konsorcjum oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert w zakresie części I zamówienia z uwzględnieniem oferty Konsorcjum.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że złożona oferta nie została opatrzona żadnym podpisem, jednak fakt ten nie upoważniał Zamawiającego do uznania, iż nie została ona złożona w formie elektronicznej. Izba doszła do wniosku, iż mimo braku podpisu na formularzu ofertowym, Konsorcjum złożyło Zamawiającemu w wymaganej przez niego formie (elektronicznej) wszystkie oświadczenia, które stanowiły treść oferty w rozumieniu art. 8 ust. 1 PZP w związku z art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego.

Skargę od tego wyroku wniósł Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, zarzucając mu szereg nieprawidłowości, m.in. pominięcie postanowień Specyfikacji Warunków Zamówienia w zakresie opisu sposobu przygotowania oferty czy nieprawidłową ocenę materiału dowodowego, polegającą na rozszerzającej wykładni treści oświadczeń i dokumentów składanych przez Konsorcjum.
Sąd Okręgowy w Warszawie przychylił się do argumentacji Skarżącego – „Trafne były zarzuty skarżącego, że ze względu na treść art. 8 ust. 1 in fine PZP, KIO w ogóle nie była uprawniona do oceniania spornej oferty w ramach instytucji z art. 66 KC. Z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia zdaje się wynikać, że KIO zupełnie zignorowała końcowy fragment wskazanego wyżej przepisu, tj. art. 8 ust. 1 PPZ, z którego jasno wynika, że stosowanie KC jest możliwe tylko wówczas, jeżeli przepisy ustawy (tj. PZP) nie stanowią inaczej. Co do formy oferty przepisy PZP przewidują odrębne (względem KC) uregulowania, co wyraźnie wynika z art. 63 PZP”.

Ponieważ więc w SWZ wskazano jasno, iż „Oferta powinna być podpisana przez osobę upoważnioną do reprezentowania Wykonawcy, zgodnie z formą reprezentacji Wykonawcy określoną w rejestrze lub innym dokumencie, właściwym dla danej formy organizacyjnej Wykonawcy albo przez upełnomocnionego przedstawiciela Wykonawcy” oraz „Ofertę składa się pod rygorem nieważności w formie elektronicznej”, brak podpisu na formularzu ofertowym złożonym przez Konsorcjum stanowił nieusuwalny błąd, toteż zasadne było odrzucenie tej oferty na podstawie przepisów PZP.

Sąd przychylając się do argumentacji Skarżącego wskazał również, że „rację ma skarżący podkreślając, że proces udzielenia zamówienia publicznego stanowi ciąg uporządkowanych czynności sukcesywnie dokonywanych przez zamawiającego. Przestrzeganie przepisów ustawy oraz wymagań zamawiającego wyrażonych w postanowieniach SWZ stanowi wyraz profesjonalizmu uczestników postępowania prowadzonego na gruncie ustawy PZP” oraz jasno stwierdził, że ustawa Prawo Zamówień Publicznych stanowi lex specialis względem Kodeksu cywilnego – zatem powołanie się na przepisy Kodeksu w sytuacji, kiedy przedmiotowa kwestia jest uregulowana w PZP nie może mieć miejsca.